Υλοποιώντας την απόφαση του Α’ τακτικού συνεδρίου της Α.Ο. η
περιφέρεια Αθήνας ξεκινά και επίσημα την ενσωμάτωση ατόμων που θα
συλειτουργούν και θα συναποφασίζουν μαζί με τις συλλογικότητες για το
σύνολο της δράσης και της πολιτικής της παρουσίας.
Αυτή η απόφαση του συνεδρίου δεν πάρθηκε με ελαφριά καρδιά. Συνιστά
ένα πολιτικό πείραμα με άγνωστη κατάληξη. Η Α.Ο. από την πρώτη της
στιγμή δομήθηκε πάνω στην λογική της οργανωτικής συγκρότησης πολιτικών
αναρχικών συλλογικοτήτων και αυτό παραμένει ως στόχος για την συνέχεια.
Η μέχρι τώρα εμπειρία κινηματική εμπειρία έχει αναδείξει μια σειρά
προβληματικές που αφορούν την κοινή λειτουργία ανάμεσα σε άτομα και
ομάδες, συνήθως ανάμεσα σε άτομα και εκπροσώπους ομάδων. Διαφορές στην
δυνατότητα άμεσης λήψης αποφάσεων, διαφορές στο ειδικό πολιτικό βάρος,
διαφορές στην κατανόηση των διαδικασιών, διαφορές στις συμπεριφορές. Και
πέρα από αυτό, η κουλτούρα της ατομικής πολιτικής υπόστασης, παρά την
ευελιξία και την δυνατότητα θεματικής αφοσίωσης που προσφέρει στον
μεμονωμένο/η, αποστερεί τις σημαντικές δυνάμεις που πολλαπλασιάζει η
πρωτοβάθμια συλλογικοποίηση. Αφαιρεί στην πραγματικότητα ένα μεγάλο
ποσοστό συντρόφων/ισσων από το σώμα εκείνο που όντας οργανωμένο και
διαθέτοντας δυνατότητα πρωτοβουλίας,μπορεί να προτείνει και να καθορίσει
στρατηγικές.
Η πραγματικότητα όμως, και όπως αυτή εξελίσσεται τόσο κοινωνικά και
αγωνιστικά όσο και στο εσωτερικό του αναρχικού χώρου, (όπως περιγράφεται
στην απόφαση του συνεδρίου για το θέμα https://athens.indymedia.org/post/1594586/) κάθε άλλο παρά ευνοεί την συλλογικοποίηση.
Οι στόχοι μας είναι δύο. Από την μία να ενισχυθεί η περιφερειακή
έκφραση της Αναρχικής Ομοσπονδίας με ποσοτικό και ποιοτικό εμπλουτισμό
προσφέροντας την δυνατότητα οργανωμένης δράσης, έστω και σε απευθείας
δευτεροβάθμιο επίπεδο, σε άτομα. Από την άλλη, να λειτουργήσει ως
οργανωτικός τόπος συνάντησης είτε με την ένταξη ατόμων σε υπάρχουσες
συλλογικότητες ή, ακόμα σημαντικότερο, με την δημιουργία νέων. Αυτό
βέβαια είναι κάτι που δεν εκβιάζεται, η άποψή μας όμως είναι ξεκάθαρη:
Δεν είναι απλά νοητή αλλά αποτελεί υποχρέωση (για όσες δυνάμεις
πιστεύουν στην ανάγκη της συλλογικοποίησης), η ενεργητική καλλιέργεια
του εδάφους για αυτήν.
Ούτε οι περιφέρειες ούτε κανένας δεν μπορεί να προκαθορίσει ή να
βάλει σε νόρμες την μορφή και τα χαρακτηριστικά μιας νέας ομάδας.
Δουλειά μας είναι η ενεργητική καλλιέργεια του εδάφους για αυτήν και η
πολιτική/υλική υποστήριξη, και βέβαια δεν υιοθετούμε μια πρακτική
κεντρικά συγκροτημένων «τοπικών».
Λίγους μήνες πριν το συνέδριο, με συμφωνία της Α.Ο. η περιφέρεια
Αθήνας άρχισε να λειτουργεί πιλοτικά μαζί με έναν αριθμό
συντρόφων/ισσων. Η εμπειρία αποτιμήθηκε θετικά κι αυτό οδήγησε στην
συγκεκριμένη απόφαση του συνεδρίου. Τώρα βρισκόμαστε στο επόμενο στάδιο
αυτού του πειράματος όπου μέχρι το νέο συνέδριο θα γίνει η τελική
αποτίμηση που θα οδηγήσει (ή όχι) σε μόνιμες αλλαγές στην οργανωτική
φυσιογνωμία της Α.Ο.
Τα διακυβεύματα είναι εδώ.
Η αποφασιστική λειτουργία των ατόμων στο περιφερειακό επίπεδο πρέπει
να εξασφαλιστεί με δομέςισοδύναμης και αναλογικής κατανομής του
πολιτικού βάρους ανάμεσα σε άτομα και ομάδες. Σημαντικό ρόλο θα παίξει
και η ανατροπή μιας κουλτούρας ηγεμονισμού των συλλογικοτήτων στις
διαδικασίες…
Όπως είπαμε η προσπάθεια αυτή είναι πολιτικό πείραμα για όλες τις
πλευρές. Σε αυτό καλούμε κάθε αγωνιστή/αγωνίστρια, καθένα και καθεμιά
που αποδέχεται τις αρχές και τις θέσεις της αναρχικής ομοσπονδίας να
συνταχθεί μαζί μας στον οργανωμένο δύσκολο και μακροχρόνιο αγώνα για την
κοινωνική απελευθέρωση. Η αναζήτηση νέων τρόπων και μεθόδων, η ζωντανή
σχέση του πολιτικού υποκειμένου με τις δομές του είναι ιστορικά και
οφείλει να συνεχίσει να είναι στην καρδιά της αναρχικής κοσμοαντίληψης. Η
πολιτική συμμετοχή, η οργάνωση, η επαναστατική κοινότητα ήταν, είναι
και θα είναι ο απαραίτητος όρος για την κοινωνική απελευθέρωση. Για να
γίνουν τα επόμενα βήματα στην κατεύθυνση του κομμουνισμού και της
ελευθερίας. Στην κατεύθυνση της Αναρχίας.
Η Περιφέρεια Αθήνας συνεδριάζει κάθε στο Κ*ΒΟΞ. Εκπρόσωποί της για
κάθε ενδιαφερόμενο/η βρίσκονται κάθε Πέμπτη στον χώρο αυτής της
κατάληψης από τις 18:30.
Στις αποφάσεις του 1ου τακτικού συνεδρίου της Αναρχικής
Ομοσπονδίας υπήρξε μια ουσιώδης –αν και πειραματικής φύσης- αλλαγή στη
δομή της.
Από το κάλεσμα των 4 ομάδων πριν
χρόνια,που ξεκίνησε την οργανωτική προσπάθεια ήταν ξεκάθαρο, και
δηλώθηκε εμφατικά στο κείμενο των 7 σημείων που απεύθυνε στο κίνημα, ότι
η συγκεκριμένη οργανωτική προοπτική αφορά πολιτικά σχήματα και όχι
άτομα. Η θέση αυτή ήταν και παραμένει διαυγής. Το πολιτικό περιεχόμενο,
οι θέσεις, ο συνολικός σχεδιασμός του αγώνα όσων συγκρότησαν εξαρχής το
εγχείρημα δημιουργεί την αναγκαιότητα ενός ανώτερου βαθμού οργανωτικής
συνθήκης που θα βασιστεί στην συλλογικότητα. Αλλά και η γενικότερη
ανάλυση του κινηματικού πεδίου στο αναρχικό κίνημα εντόπιζε ως ένα από
τα κεντρικά προβλήματα το πολύ χαμηλό ποσοστό συλλογικοποίησης από όσους
και όσες δραστηριοποιούνται σε αυτό. Η οργανωτική προσπάθεια ήταν και
παραμένει ένα διπλό κάλεσμα: σε συλλογικότητες να οργανωθούν σε
ομοσπονδιακό επίπεδο και σε άτομα να οργανωθούν σε υπάρχουσες
συλλογικότητες ή να συγκροτήσουν νέες.
Στη βάση αυτής της στρατηγικής η
Αναρχική Ομοσπονδία βρίσκεται απέναντι σε δύο παράγοντες, ο ένας εκ των
οποίων δεν είχε προϋπολογιστεί. Η κινηματική άμπωτη που ξεκίνησε με την
πολιτική άνοδο του Σύριζα και την αναρρίχησή του στην εξουσία είχε την
αντανάκλασή της σε όλο το αποκαλούμενο «ανταγωνιστικό κίνημα» και κατ’
επέκταση στο αναρχικό κίνημα. Η τάση ποσοτικής επέκτασης πριν το 2012
αντιστράφηκε μαζί και η τάση για σχηματισμό νέων κοινοτήτων αγώνα όπως
οι πολιτικές συλλογικότητες. Παράλληλα , τουλάχιστον στην Αθήνα, η
αναμενόμενη παρακμή αφορμαλιστικών διαδικασιών του παρελθόντος, όπως οι
ευκαιριακές κεντρικές συνελεύσεις και οι άτυποι συντονισμοί έχουν
δημιουργήσει ένα τοπίο αποσπασματικότητας που αντικειμενικά δυσχεραίνει
την πολιτική συμμετοχή ατόμων έξω από τους «κύκλους» των επιμέρους
οργανωμένων δυνάμεων.
Το πρώτο τακτικό συνέδριο της Αναρχικής
Ομοσπονδίας αποφάσισε την αποδοχή ατόμων ως μέλη της Α.Ο. σε επίπεδο
περιφερειών, όπου αυτές υπάρχουν. Εκτιμήσαμε ότι αυτή είναι η καλύτερη
επιλογή ώστε να μην τεθεί σε αμφισβήτηση η φύση της Α.Ο. ως ομοσπονδίας
αναρχικών συλλογικοτήτων ενώ παράλληλα δημιουργούμε έναν τόπο
συλλειτουργίας με μη οργανωμένους/ες σε τοπικό/περιφερειακό επίπεδο
συντρόφους/ισσες που έχουν ισότιμη αποφασιστική δυνατότητα. Η Α.Ο. από
την πρώτη στιγμή της λειτουργεί στην λογική της αυξημένης
τοπικής/περιφερειακής αυτονομίας σε ένα μεγάλο εύρος θεματικών όσο και
κινηματικής παρουσίας ή σχέσεων. Κάθε περιφέρεια θα ορίζει η ίδια τις
διαδικασίες με τις οποίες θα γίνεται αυτή η συμμετοχή, τέτοιες που να
εξασφαλίζουν αυτή την ισοδύναμη και αναλογική αποφασιστική τους
δυνατότητα. Τα άτομα δεν θα συλλειτουργούν στις κεντρικές διαδικασίες
της Α.Ο., θα μπορούν όμως να απευθύνουν προτάσεις σε αυτές, ενώ θα έχουν
δυνατότητα παρουσίας (αλλά όχι αποφασιστική) στις συνεδριακές
διαδικασίες. Η πολιτική πρόκληση για μας είναι η εξασφάλιση μιας ομαλής
και χωρίς επιβολές πολιτικής κοινότητας ατόμων και συλλογικοτήτων σε
περιφερειακό επίπεδο, αλλά και η δημιουργία ενός ζωντανού πεδίου
συλλογικοποίησης των ατόμων, αφού έχουμε ρητά διακηρύξει ότι στόχος μας
είναι όχι μόνο να καλέσουμε σε δημιουργία νέων συλλογικοτήτων αλλά να
εμπλακούμε ενεργά στην δημιουργία τους.
Εκεί όπου δεν υπάρχουν περιφέρειες ή
ομάδες της Α.Ο. μεμονωμένοι σύντροφοι/ισσες μπορούν να διατηρούν μια
οργανική σχέση με την Α.Ο. στην προοπτική σχηματισμού νέας τοπικής
συλλογικότητας στο μέλλον. Η σχέση αυτή περιλαμβάνει τη σταθερή
επικοινωνία και αλληλοστήριξη, τη δυνατότητα προτάσεων και συμμετοχής σε
μέρος των διαδικασιών της Α.Ο. καθώς και στις συνεδριακές χωρίς
αποφασιστική δυνατότητα.
Η αποτίμηση αυτού του πειράματος θα
γίνει συλλογικά στο 2ο τακτικό συνέδριο. Εάν τα βασικά του διακυβεύματα
έχουν επιτευχθεί τότε θα υιοθετηθεί σε μόνιμη βάση μια τέτοια δομή με
όποιες αλλαγές χρειαστούν από τις έως τότε εμπειρίες. Τα μέχρι τώρα
δείγματα πάντως από την περιφέρεια Αθήνας που είχε πιλοτικά (και με την
έγκριση όλης της Α.Ο.) ξεκινήσει πριν το συνέδριο και συνεχίζεται πλέον
επίσημα, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Η Α.Ο. παραμένει προσηλωμένη στο μεγάλο
οργανωτικό έργο που απαιτεί ο αγώνας στις σημερινές συνθήκες, στους
άξονες και στις προτεραιότητες που από την πρώτη στιγμή της έχει θέσει. Η
ιστορική γνώση μας έχει προμηθεύσει με το συμπέρασμα ότι όλες οι
μεγάλες μαζικές στιγμές του ιστορικού αναρχικού κινήματος συνδέονταν
πάντοτε με την ύπαρξη ζωντανών και ισχυρών οργανωτικών σχημάτων κάθε
φύσης. Μας έχει επίσης διδάξει ότι η αναζήτηση και ο πειραματισμός με
οργανωτικά μοντέλα και όχι μόνο, η άρνηση να αφεθούμε στην θαλπωρή της
πεπατημένης και της συνήθειας είναι ο όρος ώστε πολιτικοί χώροι,
οργανωτικά σχήματα και μεμονωμένοι/ες αγωνιστές/τριες να παίξουν τον
ρόλο που τους αναλογεί στις κοινωνικές κρίσεις και να μην καταλήξουν
απολιθώματα που παρακολουθούν από έξω την κοινωνική κινητικότητα.
The 1st ordinary conference session of the Anarchist
Federation took place in Athens during the 19th and 20th of May 2018,
following the January 2018 publication of the review of the Federation’s
progress up to that point (anarchist-federation.gr/archives/1743). Two
and a half years after its establishment, the experimental period of the
A.F.’s functioning has been completed and we are now entering a new
phase. A phase expected to be marked not only by the organizational and
political growth of the A.F. itself, but, what is more, by the
reconstruction of the anarchist and the wider social-class movement and
the growth of the social and class struggles, which are currently in a
state of considerable retreat.
The conference was attended by invited collectivities and comrades
from Thessaly, the Peloponnese, Thessaloniki and Athens. Greetings
and/or political positions were sent by: Fab (Bulgaria), Fédération
Anarchiste (France), Federação Anarquista Cabana (Brazil), Anarchist
Communist Group (Great Britain), Socialist League (Great Britain),
União Popular Anarquista (Brazil), as well as by a multiplicity of
collectivities from Rethymno, Chania, Patras, Cephalonia, Xanthi and
Thessaloniki.
The first day of the conference was devoted to the completion and
validation of the changes made on the A.F.’s charter, where there were
made decisions regarding: a) modifications in the A.F.’s manner of
functioning, b) the finalization of the form in which individuals can
participate in the regional collectives of the A.F., and c) the way in
which individuals living in regions where there aren’t any anarchist
collectivities can be associated with the A.F. Moreover, there also took
place discussions aimed to enrich our positions on the issues of class,
gender, use of substances, and imperialism. The relevant positions of
the A.F. member collectivities are posted on its website. Though not
publicly announced or open, during this first day the invited
collectivities and individuals were able to attend and express their
viewpoints on the themes under discussion. The dialogue on the themes
was rich and its results are going to be published in the following
days.
The second day of the conference was open to anyone (individuals or
collectives) who wished to be present. It was a public discussion during
which everyone was able to express their position. The different
collectivities/members of the Anarchist Federation presented their own
positions, while there was not put forward any kind of a common
proposition by the Federation as such. The procedure began with the
presentation of a proposal for the creation of a political/informative
anarchist portal that can be run by both members and non members of the
A.F., aspiring to be the starting point for a unified revolutionary
anarchist digital intervention. In the very near future –and together
with the comrades who declared their interest in joining the endeavor–
we are going to take the necessary initiatives for the realization of
the portal.
The second day went on with the discussion of the theme entitled “The
current conjuncture in a period where there is a decline in social
struggles under the governance of SYRIZA-ANEL, the political
reconstruction and the response of the anarchist movement”. After the
presentation of the positions of the A.F.’s collectivities, there
followed a discussion with questions and statements of viewpoints. The
Anarchist Federation will try to make good use of the discussion and the
political reasoning(s) that will be developed as the starting point, as
the raw material and the moving force for the specification of its
political priorities in its political agenda and in its presence on the
movement following the completion of this conference.
Perceiving ourselves as an inseparable part of the anarchist
movement, we opted for the procedures of the conference to constitute a
field of dialogue and fermentation with collectivities and comrades that
do not participate in the A.F., hoping to contribute to the creation of
a background of joint configuration and mutual respect. Undoubtedly,
conferences constitute important milestones in the progression of
political organizations, but if they are not accompanied by political
action and revolutionary praxis, then they are void of meaning. In the
current circumstances, where the assault of the state and capital
against the exploited and the oppressed continues with undiminished
intensity, where the couds of war are thickening, where the movements do
not seem –for the time being– to be able to significantly influence the
course of things, all of us ought to overcome ourselves, to organize
and walk together, as this is the one and only route if we really want
to get rid of the old world of power and authority and create the new
world of freedom and equality.
Organization and Struggle for the Social Revolution, for Libertarian Communism, for Anarchy Anarchist Federation anarchist-federation.gr [email protected] twitter: twitter.com/anarchistfedGr fb: facebook.com/anarxikiomospondia2015 YouTube: Αναρχική Ομοσπονδία
1. Το ζήτημα της χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών* για ψυχαγωγικούς,
θρησκευτικούς ή άλλους σκοπούς από άτομα και κοινωνικές ομάδες
στην ανθρώπινη ιστορία (ή σε άλλα κοινωνικά συστήματα του
παρόντος ή του μέλλοντος) είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και ξεπερνά
τα όρια της πολιτικής ανάλυσης που αντιστοιχεί σε μια πολιτική
οργάνωση. Αντιμετωπίζουμε το ζήτημα στο σήμερα, σε συνθήκες
πολιτικής, οικονομικής και πολιτισμικής κυριαρχίας κράτους και
καπιταλισμού.
2. Σε ατομικό επίπεδο, η χρήση ψυχοτρόπων
ουσιών, νόμιμων ή παράνομων, δεν μπορεί παρά να εντάσσεται στη
σφαίρα των ατομικών δικαιωμάτων. Δεν μπορούμε να δεχτούμε
πατερναλισμούς σε ατομικές επιλογές όταν δεν βλάπτουν το σύνολο κι
εναπόκειται στο άτομο, την συνειδητότητα και την ενημέρωση του να
υπολογίσει το ισοζύγιο ωφέλειας και ζημίας της κάθε του επιλογής,
να αξιολογήσει και να περιμένει να αξιολογηθεί. Από την άλλη,
πρακτικές εμπορίας, περνάνε κατά πολύ το όριο της ατομικής
επιλογής, και οφείλουν να καταδικάζονται και να αντιμετωπίζονται
πολιτικά.
3. Η παρανομοποίηση κάποιων από τις ψυχοτρόπες
ουσίες είναι μέσο για την διαιώνιση και προσφορότερη αξιοποίησή
τους, αφού αποτελεί εργαλείο τόσο για την συσσώρευση κεφαλαίου
στην μαύρη οικονομία όσο και για τη διασπορά φόβου και άρα
ελέγχου από το κράτος. Ακόμα και η βιομηχανία της “απεξάρτησης”
είναι μέρος του παρανομοποιημένου περιβάλλοντος κάτι που φαίνεται
από την ίδια την καθεστωτική λογική της.
4. Αναγνωρίζουμε
ως μέρος των επαναστατικών παραδόσεων κινήματα που κυρίως τη
δεκαετία του 60 επιχείρησαν να διαμορφώσουν νέες κουλτούρες χρήσης
που θα είχαν απελευθερωτικό περιεχόμενο. Αναγνωρίζουμε την
δημιουργικότητα και την ριζοσπαστικότητα τέτοιων προσεγγίσεων αλλά
ταυτόχρονα την αφέλεια και τα πολλές φορές καταστροφικά- αδιέξοδά
τους. Η χρήση καμιάς ουσίας δεν μπορεί να επιφέρει την ατομική
απελευθέρωση γιατί αυτή προϋποθέτει την συλλογική/κοινωνική
απελευθέρωση. Η μαζική χρήση καμιάς ουσίας δεν μπορεί να επιφέρει
την συλλογική/κοινωνική απελευθέρωση γιατί αυτή προϋποθέτει την
αλλαγή του συνόλου των κοινωνικών σχέσεων μέσω του πολύπλευρου
αγώνα για την κατάργηση των σχέσεων εξουσίας. Τα όρια του
ψυχεδελικού πειραματισμού των 60’ ήταν όχι τα όρια των ουσιών ή
της χρήσης τους, αλλά τα όρια που χάραζαν οι νέες κοινωνικές
σχέσεις που πάλευαν να γεννηθούν μέσα από την αμφισβήτηση των
κυρίαρχων κοινωνικών σχέσεων της εποχής. Ήταν με λίγα λόγια τα
όρια των αγώνων. Όταν το -μοναδικά πολυποίκιλο- κίνημα της
αμφισβήτησης που παράχθηκε στα 60’s ηττήθηκε, το όνειρο ή θα
έσβηνε στην βία της κανονικότητας που επέβαλε το κράτος και το
κεφάλαιο, ή θα ενσωματωνόταν ως ακίνδυνο και προσοδοφόρο
εναλλακτικό εμπόρευμα, ή τέλος, θα κατρακυλούσε σε έναν εφιάλτη.
5.
Είμαστε κάθετα αντίθετοι σε κάθε κατασταλτική πολιτική, σε κάθε
καθεστώς παρανομοποίησης για τους χρήστες οποιασδήποτε ουσίας.
Θεωρούμε έργο του συνόλου να συνδράμει τον χρήστη που επιθυμεί να
ελαττώσει ή να τερματίσει τη χρήση, τον εξαρτημένο που θέλει να
απεξαρτηθεί και να βοηθήσει στη μείωση των συνεπειών όταν
συνεχίζει τη χρήση. Θεωρούμε υποχρέωση της κοινωνικής βάσης να
δείξει αλληλεγγύη στους χρήστες που κάνουν κατάχρηση ή στα
εξαρτημένα από ουσίες μέλη της και να κινητοποιηθεί προς αρωγή
τους. Θεωρούμε δικαίωμα για τις τοπικότητες τη μαχητική αντίσταση
στο περιβάλλον που δημιουργεί η εμπορία ναρκωτικών και οι μαφίες
γύρω της. Επίσης καθήκον είναι η πάλη για ολοκληρωτική άρση των
διώξεων και της παρανομίας των χρηστών.
*Ως ψυχοτρόπες ουσίες
ορίζονται όλες οι ουσίες που παρεμβαίνουν και τροποποιούν την ψυχική
διάθεση, που αλλάζουν τον τρόπο που οι άνθρωποι αισθάνονται, σκέφτονται
κι αντιλαμβάνονται τον κόσμο. Με αυτή την έννοια δεν είναι όλες οι
ψυχοτρόπες ουσίες παράνομες, ούτε εξ’ ορισμού επιβλαβείς.
Η αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας αποτελεί για εμάς
πρωτεύουσα σχέση εξουσίας, γιατί παρ’ όλες τις επιμέρους διαφοροποιήσεις
διαχείρισης του καπιταλιστικού μοντέλου παραγωγής, πυρηνικό στοιχείο
της αναπαραγωγής του παραμένει η εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας. Η
σχέση κεφαλαίου-εργασίας είναι μια σχέση εκμετάλλευσης και καταπίεσης,
ιστορικά και κοινωνικά προσδιορισμένη. Είναι η απόσπαση υπερεργασίας
(απλήρωτης εργασίας) με την ειδική κοινωνική μορφή της υπεραξίας που, ως
διαδικασία, αποτελεί το πυρηνικό στοιχείο συγκρότησης και αναπαραγωγής
του καπιταλιστικού κοινωνικού σχηματισμού. Ως εκ τούτου, η αντίθεση
κεφαλαίου-εργασίας καταλαμβάνει κεντρικό ρόλο ως η σχέση/αντίθεση από
την οποία (ανα)παράγεται η παρούσα ιστορικά συγκεκριμένη μορφή οργάνωσης
του συνόλου των κοινωνικών σχέσεων.
Η τάξη ως κατοχή
Σύμφωνα με το σκεπτικό μας, αυτό που ορίζει την
αντικειμενική, συλλογική κατηγορία της κοινωνικής τάξης στην οποία
κάποιος/α ανήκει και, κατ’ επέκταση, προσδιορίζει τη θέση του/της στη
σχέση της ταξικής εξουσίας/κυριαρχίας, είναι η θέση που κατέχει στην
παραγωγική διαδικασία, η θέση που κατέχει μέσα στις σχέσεις παραγωγής,
τις καθορισμένες κοινωνικές σχέσεις, δηλαδή, που υπάρχουν μεταξύ των
ανθρώπων στη διαδικασία της παραγωγής, ανεξάρτητα από τη θέληση και τη
συνείδηση του. Με βάση αυτό τον κλασσικό ορισμό της τάξης -ως κατοχή-
υπάρχουν δύο κύριες αντιμαχόμενες τάξεις, καθώς και μία σειρά μεσαίων
τάξεων, τα όρια μεταξύ των οποίων είναι πολλές φορές θολά. Από τη μία
μεριά η αστική τάξη είναι η τάξη που κατέχει τα μέσα παραγωγής και τα
χρησιμοποιεί με σκοπό την παραγωγή και συσσώρευση κέρδους. Από την άλλη,
η εργατική τάξη, η εκμεταλευόμενη τάξη που δεν κατέχει μέσα παραγωγής
και ο μόνος τρόπος να επιβιώσει είναι πουλώντας την εργατική της δύναμη.
[1] Το «εμπόρευμα» που ο εργάτης πουλά στον εργοδότη είναι η εργασία
του, δηλαδή η παραγωγική δύναμη του σώματος και του μυαλού του, οι
σωματικές και πνευματικές δυνατότητες του, η δημιουργικότητά του, η
φαντασία του. Πουλάει, δηλαδή, τον ίδιο του τον εαυτό. Σε αντίθεση με
ότι προέβλεπε ο Μαρξ ο ανταγωνισμός αυτός δεν απλοποιήθηκε,
σχηματίζοντας δύο μόνο τάξεις και προλεταριοποιώντας τα μεσαία στρώματα.
Η τάξη ως κυριαρχία
Για μας, η κατοχή των μέσων παραγωγής αν και θεμελιώδες
στοιχείο για τον καθορισμό των τάξεων, δεν είναι το μοναδικό, καθώς
σημαντικό ρόλο επίσης παίζει η διευθυντική εξουσιαστική σχέση, η
ανισότητα και η αντίθεση δηλαδή, μεταξύ διευθυντή και διευθυνόμενου,
κυρίαρχου και κυριαρχούμενου. Για τον Μπακούνιν, η τάξη δεν θεμελιωνόταν
μόνο στις σχέσεις με τα μέσα παραγωγής (π.χ. ιδιοκτησία ή όχι) αλλά και
στις σχέσεις κυριαρχίας εντός μιας παραγωγικής μονάδας (π.χ. η
διευθυντική δυνατότητα λήψης και επιβολής μιας απόφασης). Με βάση αυτή
την αντίληψη, ο προσδιορισμός της κυρίαρχης τάξης δεν εξαντλείται μόνο
στις σχέσεις κατοχής των μέσων παραγωγής αλλά επεκτείνεται και στον
έλεγχο της χρήσης τους. Στη τελευταία αυτή κατηγορία μπορούν να
ενταχθούν για παράδειγμα οι υψηλά ιστάμενοι μάνατζερ, τα διευθυντικά
στελέχη, τα λεγόμενα golden boys κ.τ.λ., που ουσιαστικά επιτελούν τη
διευθυντική λειτουργία στις μεγάλες ανώνυμες εταιρίες, στις οποίες η
σχέση ιδιοκτησίας δεν έχει τον σαφή προσδιορισμό του προηγούμενου αιώνα.
Η τάξη ως κατοχή και κυριαρχία
Έτσι, κάπως σχηματικά, μπορούμε να πούμε ότι στη δική μας
τάξη, στην εργατική τάξη ανήκουν όλοι όσοι πουλάν την εργατική τους
δύναμη για να επιβιώσουν, δηλαδή οι χειρώνακτες ή μη εργάτες, οι εργάτες
γης, οι δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι, οι εποχιακά και περιστασιακά
εργαζόμενοι, το επιστημονικό προσωπικό (μηχανικοί, χημικοί, γεωπόνοι
κλπ), οι άνεργοι (το κομμάτι της τάξης που έχει πεταχτεί εκτός της
παραγωγικής διαδικασίας), οι πρακτικάριοι και κάθε λογής μαθητευόμενοι,
οι εργαζόμενοι σε stage / voucher κτλ, οι νοικοκυρές κ.α. [2]
Η αστική τάξη αποτελείται από τους κατόχους των μέσων
παραγωγής αλλά και όσους επιτελούν τη διευθυντική σχέση εκεί όπου η
κατοχή του κεφαλαίου είναι θολή: μέλη των ΔΣ, ανώτατα στελέχη και golden
boys των μεγάλων πολυεθνικών ή μη εταιριών, ακόμα και αν δεν έχουν
μερίδιο μετοχών, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη των τραπεζών (μάνατζερ,
κλπ). Εκτός από τους αστούς όμως, εχθροί της τάξης μας -είτε ανήκουν
στην αστική τάξη είτε όχι- είναι και όσοι στελεχώνουν τον κρατικό
μηχανισμό σε τοπικό ή υπερ-τοπικό επίπεδο (δικαστές, δήμαρχοι, μπάτσοι,
ανθρωποφύλακες κ.α.), καθώς και η κυβέρνηση, που, αν και δεν έχουν άμεσο
ρόλο στην παραγωγική διαδικασία, αποτελούν σε κάθε περίπτωση οργανικό
και καθοριστικό τμήμα του μηχανισμού διασφάλισης και επιβολής των
συμφερόντων του κεφαλαίου κόντρα σε αυτών της εργατικής τάξης.
Ανάμεσα στις δύο τάξεις βρίσκονται άλλα [3] κατώτερα
(μικροκαλιεργητές, αυτοαπασχολούμενοι κ.α.) και μεσαία
(μικρο-επιχειρηματίες, εισοδηματίες κ.α.) στρώματα. Τα κατώτερα μπορούν
να είναι -και πρέπει να στοχεύσουμε να είναι- σύμμαχα με την εργατική
τάξη καθώς η κατάρρευση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής είναι και
προς το δικό τους υλικό συμφέρον.
Σχέση κεφάλαιο και άλλες σχέσεις εξουσίας
Η οργάνωση του συνόλου των κοινωνικών σχέσεων με γνώμονα
την παραγωγή και κυκλοφορία της αξίας αποτελεί θεμελιώδη ανάγκη του
κεφαλαίου και ως εκ τούτου, δομική τάση του. Αυτό αποτυπώνεται στη
διαρκή προσπάθειά του να ενσωματώνει, να αναδιαρθρώνει, να συγκροτεί, να
καταργεί, να οξύνει ή να αμβλύνει τις εκάστοτε σχέσεις εξουσίας, πάντα
με προοπτική τη διάσπαση και την πειθάρχηση της εργατικής τάξης και,
κατ’ επέκταση, την εντατικοποίηση της εκμετάλλευσής της, υποτιμώντας την
τιμή του εμπορεύματος «εργατική δύναμη» και κάμπτοντας τις όποιες
αντιστάσεις της. Το ιδιαίτερο αυτό γνώρισμα, που δεν απαντάται σε καμιά
άλλη σχέση εξουσίας, οδηγεί στην αναγνώριση του πρωτεύοντος ρόλου της
σχέσης-κεφάλαιο.
Η ανάπτυξη της ταξικής συνείδησης
Προφανώς η αντικειμενική συνθήκη της ύπαρξης των τάξεων
δεν επαρκεί για την συνειδητοποίηση της εργατικής τάξης. Για την
πραγματοποίηση της κοινωνικής επανάστασης απαιτείται η συνειδητή δράση
της τάξης μας, η ανάπτυξη του υποκειμενικού παράγοντα της ταξικής και
επαναστατικής συνείδησης (ο μετασχηματισμός της “τάξης καθ’ εαυτή” σε
“τάξη δι’ εαυτή”). Η συνειδητοποίηση των συμφερόντων της τάξης μας, το
ξεπέρασμα των διαχωριστικών γραμμών και των σχέσεων εξουσίας εντός της
(διακρίσεις με βάση το φύλο, τη σεξουαλική κατεύθυνση ή κατεύθυνση
φύλου, τη φυλή, την ηλικία και κάθε άλλου κοινωνικού διαχωρισμού που
θρέφεται από τα αφεντικά μας με σκοπό τη διαίρεση μας και τον
κατακερματισμό των αντιστάσεων μας) και η αυτόνομη οργάνωση της (χωρίς
πρωτοπορίες, “επαναστατικά κόμματα”, διαμεσολαβήσεις, ιεραρχίες) είναι ο
δρόμος που προτάσσουμε για την κοινωνική επανάσταση. Ο ιδιαίτερος ρόλος
της εργατικής τάξης προκύπτει από το ότι βρίσκεται στο κέντρο της
καπιταλιστικής αντίφασης, καθώς ο πλούτος της κοινωνίας παράγεται από
την εκμετάλλευσή της, πλούτος όμως που στο μεγαλύτερο ποσοστό του, η
ίδια τον στερείτε. Η δυνητική ικανότητά της να ανατρέψει την ταξική
κοινωνία έγκειται στο ότι ο μόνος τρόπος για να οργανωθεί με γνώμονα τα
υλικά της συμφέροντα είναι να ξεπεράσει τις διαιρέσεις στο εσωτερικό της
και, με προοπτική την αυτοκατάργησή της, να συγκρουστεί με το κράτος
και τα αφεντικά. [4]
Σημειώσεις:
[1] Για τη χρήση των όρων «εκμεταλλευόμενή/ες τάξη/ες»: Ως
εκμεταλλευόμενη τάξη ορίζουμε μία: την εργατική, η οποία είναι η μόνη
από την οποία αποσπάται υπεραξίας (και συνεπώς είναι εκμεταλλευόμενη). Ο
όρος «εκμεταλυόμενες τάξεις» μας βρίσκει διάφωνους ακριβώς λόγω αυτού.
Από την άλλη , ως «καταπιεζόμενες τάξεις» (ή «υποτελείς») ορίζουμε σαφώς
ευρύτερες τάξεις από την εργατική (αγροτική, ελεύθεροι επαγγελματίες
κτλ).
[2] Υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι της εργατικής τάξης το
οποίο, ακριβώς για να υποτιμηθεί ευκολότερα, βαφτίζεται από τα αφεντικά
‘’ελεύθεροι επαγγελματίες’’, ‘’συνεργάτες’’, ‘’μαθητευόμενοι’’,
‘’εποχιακά εργαζόμενοι’’ κλπ ενώ στην πραγματικότητα καλύπτουν πάγιες
ανάγκες επιχειρήσεων, σε άθλιο εργασιακό καθεστώς.
[3] Στον κυρίαρχο καθεστωτικό λόγο τα τελευταία χρόνια,
σημαντικό ρόλο παίζει ο όρος “μεσαία τάξη”. Πρόκειται για μια πλαστή
κατηγοριοποίηση που βαφτίζει κι ομογενοποιεί ως “μεσαία τάξη” μια σειρά
εντελώς διαφορετικών στρωμάτων, από τμήματα της εργατικής τάξης, διάφορα
ενδιάμεσα στρώματα και μεγάλα τμήματα της αστικής τάξης. Ο στόχος της
χρήσης του όρου αυτού είναι η απόκρυψη της ίδιας της ταξικής φύσης του
συστήματος, αποτελεί δηλαδή ένα ακόμα εργαλείο ιδεολογικής ηγεμονίας της
αστικής τάξης.
[4] Εδώ διευκρινίζουμε πως, κατά τη γνώμη μας, η
αλλοτρίωση των εργατών/τριών από το καπιταλιστικό φαντασιακό που έχει
σαν αποτέλεσμα το να ταυτίζουν τα συμφέροντά τους με αυτά των αφεντικών
τους ή να ορίζουν την διέξοδό τους από την παρούσα κατάσταση
αποκλειστικά σαν την προσωπική τους ταξική ανέλιξη, δεν επηρεάζει την
αντικειμενική ταξική τους θέση. Εξακολουθούν δηλαδή να είναι -σε επίπεδο
υλικών σχέσεων και συμφερόντων- εργάτες, αλλά είναι σε επίπεδο
συνείδησης, μικροαστοί.
Το διήμερο 19 & 20 Μαΐου διεξάχθηκε στην Αθήνα το 1ο τακτικό
συνέδριο της Αναρχικής Ομοσπονδίας. Είχε προηγηθεί τον περασμένο Γενάρη η
δημοσίευση του κειμένου απολογισμού της μέχρι τώρα πορείας της
Ομοσπονδίας (anarchist-federation.gr/archives/1743). Έπειτα από 2,5
χρόνια λειτουργίας της ΑΟ, η πειραματική περίοδος λειτουργίας του
εγχειρήματος έληξε και πλέον περνάμε σε μια νέα φάση που προσδοκούμε να
σημαδευτεί τόσο από την οργανωτική και πολιτική ανάπτυξη της ίδιας της
ΑΟ αλλά πολύ περισσότερο από την ανασυγκρότηση του αναρχικού και του
ευρύτερου κοινωνικού-ταξικού κινήματος και την ανάπτυξη των κοινωνικών
και ταξικών αγώνων, οι οποίοι στην περίοδο που διανύουμε σημειώνουν
σημαντική υποχώρηση.
Στο συνέδριο παραβρέθηκαν καλεσμένες
συλλογικότητες και σύντροφοι από τη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο, τη
Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Χαιρετισμούς ή/και τοποθετήσεις απέστειλαν η
FAB (Βουλγαρία), η Fédération Anarchiste (Γαλλία), η Federação
Anarquista Cabana (Βραζιλία), το Anarchist Communist Group (Μ.
Βρετανία), η Socialist League (Μ. Βρετανία) η União Popular Anarquista
(Βραζιλία), καθώς και συλλογικότητες από το Ρέθυμνο, τα Χανιά, την
Πάτρα, την Κεφαλονιά, την Ξάνθη και τη Θεσσαλονίκη.
Η πρώτη
μέρα του συνεδρίου ήταν αφιερωμένη στην ολοκλήρωση κι επικύρωση αλλαγών
στο καταστατικό της ΑΟ όπου αποφασίστηκαν αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας
και οριστικοποιήθηκε ο τρόπος συμμετοχής των ατόμων στις περιφέρειες
αλλά και η σύνδεση με την ΑΟ ατόμων σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν
αναρχικές συλλογικότητες. Επίσης συζητήθηκαν κι εμπλουτίστηκαν οι θέσεις
μας σχετικά με το ταξικό ζήτημα, το έμφυλο ζήτημα, τις ουσίες και τον
ιμπεριαλισμό. Οι τοποθετήσεις των συλλογικοτήτων-μελών της ΑΟ είναι
δημοσιευμένες στον ιστότοπό της. Την πρώτη μέρα, παρότι αυτή δεν ήταν
δημόσια ανακοινωμένη και ανοιχτή, μπορούσαν να παραβρεθούν και να
τοποθετηθούν πάνω στις θεματικές οι καλεσμένες συλλογικότητες και άτομα.
Ο διάλογος επί των θεματικών ήταν πλούσιος και τα αποτελέσματά του θα
δημοσιευτούν τις επόμενες μέρες.
Η δεύτερη μέρα του συνεδρίου
ήταν ανοιχτή σε όποιον/α επιθυμούσε να παραβρεθεί ατομικά ή συλλογικά.
Ήταν μια δημόσια συζήτηση κατά την οποία όλοι και όλες μπορούσαν να
τοποθετηθούν, ενώ οι συλλογικότητες της Αναρχικής Ομοσπονδίας έκαναν τις
δικές τους τοποθετήσεις, χωρίς κοινή εισήγηση της ίδιας της
Ομοσπονδίας. Η διαδικασία ξεκίνησε με την παρουσίαση της πρότασής για τη
δημιουργία ενός πολιτικού/ενημερωτικού αναρχικού portal μελών της ΑΟ
και όχι μόνο, που φιλοδοξεί να αποτελέσει το ξεκίνημα για μια ενιαία
επαναστατική αναρχική ψηφιακή παρέμβαση. Το επόμενο διάστημα θα παρθούν
από μέρους μας πρωτοβουλίες για την υλοποίηση του portal, από κοινού με
τους συντρόφους/ισσες που δήλωσαν ότι ενδιαφέρονται να πλαισιώσουν το
εγχείρημα. Η δεύτερη μέρα συνεχίστηκε με τη συζήτηση με θέμα «Η
σημερινή συγκυρία στην περίοδο κάμψης των κοινωνικών αγώνων επί
κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η πολιτική ανασυγκρότηση και η απάντηση του
αναρχικού κινήματος». Τοποθετήθηκαν οι συλλογικότητες της ΑΟ κι
ακολούθησε συζήτηση με ερωτήσεις και τοποθετήσεις. Η Αναρχική Ομοσπονδία
θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει τη συζήτηση που έγινε και τα πολιτικά
σκεπτικά που τέθηκαν σε αυτή ως αφετηρία, ως πρώτη ύλη και κινητήριο
δύναμη για τον καθορισμό των πολιτικών της προτεραιοτήτων στη μετά το
συνέδριο πολιτική της ατζέντα και κινηματική της παρουσία.
Αντιλαμβανόμενοι τους εαυτούς μας ως αναπόσπαστο κομμάτι του αναρχικού
κινήματος, επιλέξαμε οι διαδικασίες του συνεδρίου να αποτελέσουν κι ένα
πεδίο διαλόγου και ζύμωσης με συλλογικότητες και συντρόφους που δε
συμμετέχουν στην ΑΟ, ευελπιστώντας να συμβάλλουμε στη δημιουργία ενός
υποβάθρου συνδιαμόρφωσης, συμπόρευσης και αλληλοσεβασμού. Αναμφίβολα τα
συνέδρια αποτελούν σημαντικούς σταθμούς στην πορεία των πολιτικών
οργανώσεων όμως αν δε συνοδευτούν από την πολιτική δράση και το
επαναστατικό πράττειν τότε είναι κενά νοήματος. Στην παρούσα συγκυρία
που η επίθεση κράτους και κεφαλαίου στους εκμεταλλευόμενους και
καταπιεσμένους συνεχίζει με αμείωτη ένταση, που τα σύννεφα του πολέμου
πυκνώνουν, που τα κινήματα δε δείχνουν να μπορούν προς το παρόν να
επηρεάσουν καθοριστικά τις εξελίξεις οφείλουμε όλοι μας να ξεπεράσουμε
τους εαυτούς μας, να οργανωθούμε και να βαδίσουμε κοινά, αν θέλουμε να
αποτινάξουμε τον παλιό κόσμο της εξουσίας και να δημιουργήσουμε τον
καινούργιο κόσμο της ελευθερίας και της ισότητας.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ, ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ
